Spełnianie warunków udziału w postępowaniu przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia.
Zgodnie z zapisami ustawy Pzp zamawiający może określić szczególny, obiektywnie uzasadniony sposób spełnienia warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego przez wykonawców wspólnie ubiegających się o nie pod warunkiem, że jest to uzasadnione charakterem zamówienia i jest proporcjonalne. Powyższe nie upoważnia zamawiającego do ustanowienia odmiennych warunków udziału w postępowaniu dla wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia, lecz jedynie możliwość zróżnicowania sposobu ich spełnienia.
Ustawodawca w odniesieniu do wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego wskazał w art. 117 ust. 3, iż w przypadku warunku dotyczącego wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia wykonawcy, którzy wspólnie ubiegają się o udzielenie zamówienia mogą w celu spełnienia warunku polegać na zdolnościach tych wykonawców, którzy wykonają roboty budowlane lub usługi, do realizacji których te zdolności są wymagane. Tym zapisem ustawodawca zabezpieczył interes zamawiającego, że czynności, do których wymagane było doświadczenie realnie zostanie wykonana przez wykonawcę, który takie doświadczenie posiada.
Podział prac przy wspólnym wykonaniu zamówienia
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego odpowiadają solidarnie za realizację przedmiotu zamówienia. Z jednej strony powinni samodzielnie móc decydować jaki będzie podział prac związanych z realizacją przedmiotu zamówienia a z drugiej strony to właśnie ustawodawca wskazanym wyżej przepisem wskazuje im, który z nich jest zobowiązany do wykonania prac, do których niezbędne jest posiadanie konkretnego doświadczenia. Zapewne w większości przypadków – nawet jeśli przywołany przepis (art. 117 ust. 3 ustawy Pzp) by nie istniał to Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego podzieliliby się pracami właśnie zgodnie z posiadanym doświadczeniem tak, aby zamówienie zostało zrealizowane należycie.
Zdobywanie doświadczenia
Kolejnym aspektem wskazanego wyżej przepisu jest ograniczenie możliwości nabywania doświadczenia przez przedsiębiorców. Jeśli do wykonania danego zamówienia niezbędne jest posiadanie doświadczenia i doświadczenie to posiada jeden z członków konsorcjum to tylko on może wykonać czynności, do których to doświadczenie jest wymagane. Członek konsorcjum, który takiego doświadczenia nie posiada – nie ma możliwości nabycia doświadczenia w realizacji prac, które może wykonać tylko jego partner. A przecież czynność, do której niezbędne było doświadczenie mogliby wykonać razem – gdzie wykonawca, który posiada wymagane doświadczenie dodatkowo sprawowałby nadzór nad jego realizacją.
Wykonawcy, którzy wspólnie ubiegają się o udzielenie zamówienia publicznego zgodnie z art. 117 ust. 4 ustawy Pzp zobowiązani są do złożenia razem z ofertą oświadczenia, z którego wynikać będzie, które roboty budowlane, dostawy lub usługi wykonają poszczególni wykonawcy. Biorąc pod uwagę, że był wyznaczony warunek posiadania odpowiedniego doświadczenia do realizacji tego zadania we wskazanym oświadczeniu prace, do których niezbędne było doświadczenie wykonać może tylko wykonawca, który je posiada. W większości przypadków, większość prac (z reguły większość, bo warunek doświadczenia z reguły dotyczy całego zadania, a nie jego części) wykona ten współkonsorcjant, który to doświadczenie posiada – nie może przecież zostać wskazany członek konsorcjum, który takim doświadczeniem się nie legitymuje.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego mają trudności w poprawnym wypełnieniu wskazanego wyżej oświadczenia. Z dokumentu tego powinno jasno wynikać, że prace, do których niezbędne było doświadczenie wykona ten z członków konsorcjum, który te doświadczenie posiada. Pozostałe prace, gdzie doświadczenie nie było wymagane współkonsorcjanci powinni podzielić między siebie według uznania.
Jak widzimy wskazany przepis budzi sporo kontrowersji, na pewno stanowi przeszkodę w nabywaniu doświadczenia i w efekcie w dostępie do zamówienia. Wskazane przepisy narzucają członkom konsorcjum określony sposób realizacji zamówienia co jest niepożądane z punktu widzenia swobody prowadzenia działalności gospodarczej.
Wskazane wyżej przepisy znalazły się również na liście Postulatów Legislacyjnych Stowarzyszenia Prawa Zamówień Publicznych dot. Ustawy Prawo Zamówień Publicznych z 11 września 2019 roku.
źródło: stowarzyszeniepzp.pl